کابل، فول چارتر

نگاهی کوتاه به سیاست خارجی ایالات متحده در افغانستان

 

 واژگان کلیدی: افغانستان، باراک اوباما، کاندولیزا رایس، جرج بوش، ریچارد هولبروک، هیلاری کلینتون، کرزی، انتخابات.

در حالی که هنوز حتی یک هفته از روی کارآمدن «باراک اوباما» رئیس جمهوری جدید ایالت متحده سپری نشده، وی بار دیگر دست به اقدامی جدید وبحث برانگیز، اینبار در راستای سیاست های خارجی آمریکا در منطقه آسیا زد.

«اوباما» در نخستین روزهای کاری خود به منظور رسیدگی به مسائل افغانستان وپاکستان، «ریچارد هولبروک» «نماینده سابق آمریکا در سازمان ملل» را به عنوان نماینده ویژه خود در افغانستان وپاکستان تعیین کرد. اما آنچه که در این میان بحث برانگیز است این موضوع است که این بار نیز «اوباما» قدمی مخالف با فعالیت های «جرج بوش» برداشت.

«اوباما» در نخستین عملکرد خود در سیاست های خارجی آمریکا، از دوجنبه کاملا متفاوت با «بوش» عمل کرد. پیش از این شاهد بودیم که «بوش» به منظور رسیدگی به آنچه که در منطقه آسیا رخ داده بود در تمامی دوران ریاست جمهوری خود از «کاندولیزا رایس» استفاده کرد. «رایس» تنها مذاکره کننده ارشد آمریکا قلمداد می شد ومسئولیت تمامی امور را بر عهده داشت، تمامی تصمیمات وبررسی های لازم در منطقه نیز با کمک «بوش» ووزیر خارجه اش صورت می گرفت، اما «اوباما» در همان آغاز فعالیت های خود در پاکستان بلافاصله نماینده ای جدا از «هیلاری کلینتون» در منطقه برگزید. انتخاب «هولبروک» توسط «اوباما» نشان می دهد که وی قصد دارد به صورتی حساب شده، دقیق وبا درنظرگیری تمامی جوانب بررسی شده در منطقه واردعمل شود. دراین میان تعیین فردی جدا از «هیلاری» برای بررسی اوضاع کمک بزرگی است.

این موضوع در حالی شکل گرفت که «کرزی» ودیگر مقامات ارشد کابل بر روی حمایه ها از جانب «هیلاری» حساب زیادی باز کرده بودند وهرگز انتظار حضور فرد دیگری را به عنوان نماینده ویژه ایالت متحده نداشتند. اما نکته جالب دیگری نیز در این میان وجود دارد. به نظر می رسد که «اوباما» چندان از اقدامات «کرزی» وحتی حمایت های پیشین «بوش» از دولت وی راضی به نظر نمی رسد. تعدادی از نزدیکان «اوباما» اعلام کرده اند که وی قصد دارد قدرت را از دستان کرزی خارج کرده وفرد دیگری را جایگزین وی نماید. که این موضوع حامیان بین المللی حکومت «کرزی» را نیز به واکنش واداشته است. صحبت های آنان نیز در نوع خود جای تامل دارد: «تصمیم «اوباما» برای تضعیف «کرزی» وتعیین جایگزین برای وی در شرایط کنونی چندان جالب به نظر نمی رسد، چرا که این تصمیم به احتمال بسیار زیاد عواقب نه چندان مثبتی از جمله ناآرامی های جدید امنیتی در کشور، تشدید وضعیت نامناسب اقتصادی وبسیاری از مسائل دیگر را به همراه خواهد داشت». اما با تمامی این اوصاف اوباما با برخی سیاستمداران افغانستان که قدرت تغییر حکومت این کشور را دارند، دیدار کرده است.

این هفته چهار نفر از کاندیداهای اصلی پست ریاست جمهوری افغانستان در واشنگتن مهمان وی بودند وچند وزیر از جمله: داکتر عبدالله وزیر خارجه پیشین کشور و رییس جرگه منطقه ای افغانستان، دکتر اشرف غنی احمد زی وزیر مالیه سابق، علی احمد جلالی وزیر داخله پیشین و گل آقا شیرزی والی ننگرهار نیز به چشم می آمدند.

در حال حاضر اکثر سیاستمداران بیشتر منتظر این موضوع هستند که شاهد آن باشند که در نهایت «تیکت رویایی» برای جایگزینی « کرزی » نصیب چه کسی خواهد شد. این در حالی است که مقامات ارشد کنونی کاخ سفید می گویند درست است که این « اوباما » نیست که «کرزی» را از قدرت برکنار خواهد کرد وهمه چیز به انتخابات تابستان جاری در این کشور بستگی دارد، اما « اوباما » مطمئنا می تواند «تیکت رویایی» را به یکی از رقیبان «کرزی» در انتخابات آتی اعطا کند.

از سخنان « جان دمپیس » ، رئیس موسسه صلح آمریکا در کابل در زمینه تغییر سیاست های آمریکا در قبال افغانستان که بیان کرده: « آنان قصد ندارند حمایت هایی را که دولت « بوش » از « کرزی » می کرد، را ادامه دهند. » نیز می توان به عنوان مهر تاییدی بر گفته های فوق استفاده نمود. اما شاید تابستان آتی زمان مناسبی باشد تا بار دیگر همچون سال2001 میلادی شاهد تحولی جدی در تاریخ افغانستان باشیم.

به ویژه در شرایطی که همچنان نگرانی ها از قدرت گرفتن مجدد طالبان در منطقه بسیار زیاد است. شاید این بار افغانستان نیازمند یک تحول جدید است. تحولی با کمک اوباما، رئیس جمهور جدید ایالت متحده.

اما در این میان با وجود اینکه فقط چهار ماه تا انتخابات ریاست جمهوری افغانستان باقی مانده است اما تا اکنون، کاندیداهای مطرح نامزدی خود را به طور رسمی اعلام نکرده اند حتی جناح های مخالف مانند جبهه متحد ملی نیز هنوز از این کار خودداری کرده است که این موضوع رایزنی های پشت پرده را به ذهن متبادر می سازد.

« کرزی » نیز دست از فعالیت نکشیده است وی با رو کردن برگ همکاری با مسکو در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به انتقادات واشنگتن، تلاش می کند تا خود را توانا در دفاع از منافع مردم نشان دهد. وی با ارسال نامه برای « مدودوف » در واقع می خواست به آمریکا وناتو نشان دهد که غرب تنها مرکز قدرت در جهان نیست.

بگذارید امیدوار باشیم که سناتور سابق ایالت ایلینویز و تیم جدیدش در حل وفصل مساله افغانستان موفق باشد..

ارسال مطلب به: بالاترین: Balatarin دنباله: Donbaleh